Schubert-Schwanengesang
شوبرت، آهنگساز برجسته قرن نوزده، در اتریش متولد شده. میشه گفت از آهنگسازهای اواخر دوره کلاسیک و اوایل دوره رومانتیک هست.
متاسفانه شوبرت در زمان حیاتش -که دوران کوتاهی هم بوده- خیلی مطرح و مورد ستایش نبود. اما بعد از مرگ به سببِ تعریفهایی که لیست، شومان، برامس و مندلسون از او کردند، به شهرتش افزوده شد.
شوبرت در عمر کوتاه سیویک سالهش تونست انقلابی در عرصه موسیقی رومانتیک باشه و بهطور کلی کارنامهش رو میشه خلاصه کرد به:
- هفت مس
- بیست و دو سونات پیانو
- پانزده کوارتت (چهارنوازی) برای سازهای زهی
- ششصد لید (ترانه) از جمله : آواز قو، سفر زمستانی، دختر زیبای آسیابان، ماهی غزلآلا(کوینتت)
- یازده اُپرا
در ادامه قصد معرفی دو سولو خاص پیانو برای آواز قو رو دارم...
از هفته پیش تصمیم بر این شد که یک قطعه از شوبرت رو شروع کنم. چون تابهحال هیچ اجرایی از شوبرت نداشتم، شروع کردم به یکم تحقیق کردن تا شاید قطعهای رو بتونم انتخاب کنم که هم در سطحام باشه و هم بتونم با ملودیش تاحدی ارتباط برقرار کنم.
اولین چیزی که شاید در ذهن خیلیها بیاد با شنیدن اسم شوبرت، آواز قو هست. آوار قو مجموعهای از قطعاتِ که شوبرت در سال ۱۸۲۸ نوشت و چند ماه بعد از مرگش در سال ۱۸۲۹ منتشر شد. اُپراهایی که روی این قطعات قرار گرفته از سه شاعر Ludwig Rellstabو Heinrich Heine، Johann Gabriel Seidl هست.
در عکس بالا می توان نت میزان پنجم تا چهاردهم سرناد شوبرت را برای پیانوی تنها دید.
سرناد(به آلمانی: Standchen) در رِمینور قطعهی چهارم از مجموعهی آواز قو (Schwanengesang) یا D. 957 است.متن شعر این آواز سرودهی شاعر آلمانی لودویگ رلستاب است. اصل قطعه برای پیانو و آواز نوشته شدهاست اما بهعلت محبوبیت این قطعه، تنظیمهای گوناگونی برای سازهای مختلفی ترتیب داده شدهاست.از جمله فرانس لیست آن را برای پیانوی تنها آوانویسی کرد. البته گاه ویولن به جای آوازهخوان مینشیند.
از اونجایی که بهترین راه برای شناختن یک موسیقی جدید، گوش دادن به اونِ؛ بسیار پیشنهاد میکنم که کل این مجموعه و حداقل سِرناد رو امتحان کنید. اگر شما هم مثل من علاقه چندانی به اُپرا ندارید اسم قطعه رو به همراه سولو پیانو (piano solo) در youtube جستوجو کنید تا به اجراهای متعددی برسید. اجرایی که من خیلی پسندیدم رو میتونید اینجا نگاه کنید. نسخه دیگری که شدیداً پیشنهاد میشه دوئت پیانو-ویالن هست. آوازش متن لطیفی داره که خیلی راحت متن و ترجمهش در دسترس هست و میتونید گوش بدید/بخوانید.
انتخاب دومی که داشتم برای اولین کارم از شوبرت، از همین مجموعهست و اسمش Aufenthalt هست که شعر اون رو هم لودویگ رلستاب نوشته و تنظیم سولو پیانوش هم توسط فرانس لیست انجام شده. همون نوازنده این قطعه رو هم اجرا کرده که میتونید در اینجا ببینیدش.
نکات مثبتی که من در این مجموعه دیدم کم نبودن. تنظیم لیست بینقص و روان هست(ممکنه البته نظرم بعد از نواختنش تغییر کنه!). تنوع زیادی دیدم، به طوری که بعد از شنیدن کل مجموعه اصلا احساس یکنواختی و کسلکنندگی نداد بهم. آوازها نه تنها با نتها، بلکه با روح کلی قطعه بهشدت مرتبطِ. در حدی که حتی میشه بدون خوندن اسم هر بخش، اسمی روی هربخش گذاشت که نزدیک به عنوان اولیهش باشه.
هر دو قطعه مشکلاتی دارند هنوز برای اجرا که امیدوارم حداقل برای یکیش حل بشه و در ماه/سالهای آتی اجرا خودم رو قرار بدم به جای یکی از لینکهای بالا!